Watdoenwijmet Telecom nieuws, maar dan anders
Gerelateerde Artikelen
Wat doen wij met ons Pensioen?
Door financiële tekorten bij pensioenfondsen tijdens de economische crisis hebben veel mensen een aanzienlijk deel van hun pensioen kunnen inleveren. De pensioenfondsen hielden zich bezig met riskante beleggingen waardoor hun reserves niet toereikend waren in het geval van een crisis. Het gevolg was dat er flink gekort moest worden op de pensioenen waardoor veel oudere Nederlanders hun inkomen aanzienlijk zagen teruglopen. Helaas bleek onlangs dat een aantal pensioenfondsen weer een korting moeten doorvoeren op de pensioenen. Sterker nog: De Nederlandse Bank (DNB) heeft uit eigen analyse geconcludeerd dat in 2017 welgeteld 27 pensioenfondsen een korting op de pensioenen moeten doorvoeren. In de praktijk betekend dit dat bijna 2 miljoen mensen in 2017 met een half procent gekort gaan worden op hun pensioen. Het lijkt erop dat werknemers, die hun leven lang een pensioen hebben opgebouwd, de bevolkingsgroep gaat worden waar betrekkelijk eenvoudig “geplukt” kan worden.
Fiscale voordelen:
Bij het opbouwen van een pensioen gelden regels die vooral door de belastingdienst bepaald worden. Omdat de overheid werknemers wil stimuleren om een pensioen op te bouwen zijn er een aantal fiscale voordelen beschikbaar gesteld. Één van die voordelen is dat men geen inkomstenbelasting hoeft af te dragen over het bruto bedrag dat als premie direct in het pensioenfonds wordt gestort. Natuurlijk heeft de overheid hier wel een maximum aan gesteld. De belastingdienst houdt hier toezicht op en bepaald wat wel en wat niet onder de pensioenregeling valt. Als men eenmaal de pensioengerechtigde (AOW) leeftijd heeft bereikt kan men het pensioen tegen een lager belastingtarief consumeren. Hiernaast zal de algemene korting en de arbeidskorting lager uitvallen maar wordt de ouderenkorting actief. Ook biedt de overheid de mogelijkheid aan pensioengerechtigde burgers om bepaalde zorgkosten zoals gezinshulp, speciale diëten, hulpmiddelen en vervoerskosten extra af te schrijven.
Veranderingen in het pensioenstelsel:
Het huidige kabinet is uiterst voorzichtig met het reorganiseren van het bestaande pensioenstelsel. Vooral ten tijde van de crisis hebben de collectieve pensioenfondsen sterk bijgedragen aan een negatief beeld van het bestaande pensioenstelsel. Om deze reden heeft de staatssecretaris van Sociale Zaken een perspectiefnota gepubliceerd waarin de politiek aangespoord wordt tot een “fluwelen handschoen” benadering bij het reorganiseren van het pensioenstelsel. Zo heeft het kabinet het voornemen om jongeren meer pensioen te laten opbouwen. Als hiernaast de bestaande pensioenen overeind moeten worden gehouden zal dit de belastingbetaler ongeveer 100 miljard Euro kosten. Ook de Sociaal Economische Raad (SER) adviseerde een reorganisatie van het pensioenstelsel door het invoeren van nieuwe pensioencontracten. Hierbij kunnen pensioenfondsen hun prognoses direct wijzigen zodat er door de pensioengerechtigde geen aanspraak kan worden gemaakt op een minimaal pensioen. Het korten van de pensioenen in deze situatie zal dan zonder gevolgen kunnen plaatsvinden. Een ander belangrijk argument om het pensioenstelsel te herzien is transparantie. Het huidige pensioenstelsel blinkt uit in complexiteit. Zo kan de belastingdienst achteraf pas bepalen of de belastingbetaler aanspraak kan maken op de jaarruimte of reserveringsruimte. In veel gevallen gaat dit goed, maar bij mensen die met een pensioengat kampen leidt het gebruik van de jaarruimte of reserveringsruimte tot eindeloze discussies met de belastingdienst. Een herziening van het pensioenstelsel zal deze frustraties kunnen voorkomen.
Veranderingen in de arbeidsmarkt:
Het mag duidelijk zijn dat het kabinet niet geheel gelukkig is met het huidige pensioenstelsel. In politiek Den Haag is men van mening dat de pensioenrisico’s ook in de toekomst collectief gedragen moeten worden. Het kabinet heeft al aangegeven dat ook in de toekomst werknemers en werkgevers hier aan bij blijven dragen. Aan de andere kant willen diverse werknemersorganisaties en enkele politieke partijen dat de werknemers meer duidelijkheid en inspraak krijgen in hun eigen pensioen. Op dit moment is de transparantie van het pensioenstelsel ontoereikend en hebben werknemers weinig tot geen inspraak in de opbouw van hun pensioen. Ook de lage rentestand van dit moment, waardoor de gestelde prognoses niet meer realistisch zijn, dwingt tot een verandering van het pensioenstelsel. De huidige arbeidsmarkt, waarin veel zelfstandigen actief zijn, is totaal veranderd ten opzicht van de arbeidsmarkt van 10 jaar geleden. Als men hierbij de huidige vergrijzing van de beroepsbevolking in ogenschouw neemt, kan men rustig concluderen dat de bestaande prognoses de prullenbak in kunnen. Ondanks dat het pensioenstelsel fundamenten uit de jaren vijftig bevat heeft Nederland echter nog steeds één van de beste pensioenstelsels ter wereld.
Toekomstige ouderen:
De ontwikkelingen van het pensioen in de laatste schetsen een zorgwekkende financiële positie voor de toekomstige ouderen. Over het algemeen heeft deze groep werknemers de laatste jaren minder pensioen opgebouwd en is het rendement op hun pensioen aanzienlijk minder dan verwacht. Het gevolg is dat het toekomstige pensioen lager zal uitvallen terwijl juist de uitgaven hoger liggen. Het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) verwacht zelfs dat de toekomstige ouderen een kwart minder pensioen te besteden hebben. Als de toekomstige pensioengerechtigde dan nog heeft te maken met bijvoorbeeld een aflossing van de hypotheek, kunnen de financiële problemen zelfs ernstig genoemd worden. Maar ook de toekomstige pensionado met een huurwoning zal te kampen hebben met financiële problemen. Vooral werknemers in de leeftijd van dertig tot vijftig jaar zullen zich bewust moeten zijn van de gevolgen van een toekomstig pensioen. Voor deze groep is het van groot belang dat zij een financiële afweging gaan maken ten opzichte van hun toekomstige pensioen. Uit een recentelijk onderzoek is gebleken dat meer dan 65% van de werknemers zich zorgen maakt over hun financiële toekomst. Een nog groter deel is er van overtuigd dat zij er bij een pensioen slechter afkomen dan de voorgaande generaties.
Waarde van het pensioen:
Het mag duidelijk zijn dat de huidige economische en maatschappelijke omstandigheden afbreuk doen aan de bestaande pensioenregelingen. Aan één kant heeft men te maken met de druk van de toegenomen uitgaves, de lage rentestand en de kortingen op de pensioenen. Aan de andere kant heeft men ook te maken met een vergrijzing van de beroepsbevolking waardoor de pensioenlast voor jongeren alleen maar hoger wordt. Het mag duidelijk zijn dat de economische crisis zijn negatieve sporen in pensioenland heeft achtergelaten. Het huidige pensioenstelsel heeft te maken met veranderde en ongunstige omstandigheden waardoor herziening van dit stelsel niet kan uitblijven. Door de aanstaande Brexit zal het pensioenstelsel nog verder onder druk komen te staan. Veel beleggers vluchten naar de veiligheid van staatsobligaties waardoor de rendementen op reguliere aandelen lager zijn. Maar omdat de beleggers zich op staatsobligaties toeleggen daalt ook het rendement van deze staatsobligaties. En omdat de pensioenfondsen het rendement van de staatsobligaties gebruiken om de waarde van de pensioenen te berekenen zal de waarde van die pensioenen lager uitvallen dan in de prognoses was voorzien. Deze ontwikkeling gaat ten koste van de financiële reserves van de pensioenfondsen en dus de waarde van het pensioen.
Onvermijdelijke verlaging van de pensioenen:
Vooral het kabinet, maar ook de pensioenfondsen, hebben de heilige overtuiging dat de armoede verdeeld moet worden. Dus alleen met een lagere pensioenuitkering kunnen de pensioenfondsen het hoofd bieden aan de komende financiële bedreigingen. Het gevolg is dat weer de groep pensioengerechtigden dit direct in hun portemonnee zullen merken (-0,5%). Ook de werkende beroepsbevolking zal te maken krijgen met een verlaagde pensioentoezegging. Deze groep zal dit slechts als administratieve mededeling afdoen en later actie ondernemen als men beseft dat de pensioengerechtigde leeftijd wel erg dichtbij komt..
Wat doen we met het pensioenstelsel?:
Dat het huidige pensioenstelsel niet aansluit op de bestaande economische en maatschappelijke situatie in Nederland is inmiddels wel duidelijk geworden. Door de aankomende Brexit zullen de pensioenfondsen op kort termijn opnieuw geconfronteerd worden met een financiële problematiek. Voor 2017 zullen een groot aantal pensioenfondsen de pensioenen opnieuw moeten verlagen zodat zij de beschikking krijgen over financiële reserves die noodzakelijk zijn voor de gevolgen van de Brexit. Omdat het bestaande pensioenstelsel gebaseerd is op fundamenten die in de jaren vijftig zijn opgeworpen, sluit dit stelsel niet aan op de ontwikkelingen in de huidige arbeidsmarkt. Vooral politiek Den Haag is hiervan overtuigd maar zullen, met het oog op de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2017, deze problematiek voorzichtig voor zich uit blijven schuiven. Het is echter van groot belang dat er op korte termijn een plan van aanpak gemaakt zal worden. Ook de inspraak van de werknemers en pensioengerechtigden zal hierin meegenomen moeten worden. Veel ouderen hebben hun leven lang hun pensioen opgebouwd en hier hun verwachtingen over hebben gehad. Als door bezuinigingen en kortingen deze verwachtingen ondermijnt worden, is het vertrouwen in de pensioenfondsen en politiek Den Haag ver te zoeken.
